اختصاصی/ فاطمیان‌پور :لزوم برنامه ریزی برای برای تحقق «نشاط اجتماعی» در فضای مجازی

معاون فرهنگی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در خصوص ایجاد نشاط در جامعه معتقد است: امروز بیشتر مردم در شبکه های اجتماعی و فضاهای فراغتی حضور دارند بنابراین برای اثر گذاری باید در این فضاها حضور و برنامه داشت.
خبرنگار توداک در این باره جویای برنامه های این سازمان برای ایجاد نشاط در میان اهالی پایتخت شد. مشروح مصاحبه با علیرضا فاطمیان پور را می خوانید:

در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران موضوعی مرتبط با نشاط اجتماعی تعریف شده است؟

«نشاط اجتماعی» به عنوان نخ تسبیح یا محور اصلی فعالیت های سازمان است چون بنای ما در فرهنگسراها، کتابخانه ها، نگارخانه، سینما و مجموعه ای که در اختیار سازمان و پردیس های تئاتر داریم، این است که بتوانیم از اوقات فراغت مردم استفاده و نشاط اجتماعی را در برنامه ها طراحی کنیم.
در تابستان امسال برنامه ای به نام «بازی در پارک ها» در سطح شهر تهران با محوریت خانواده خصوصاً نوجوانان طراحی کردیم که بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
یک مجموعه فعالیت های متنوع فرهنگی و هنری را در حوزه هوش و استعداد طراحی کردیم که همراه با خانواده هایشان عضو گیری می شدند و استفاده می کردند.
برای نوجوانان برنامه اردو در فرهنگسراها را راه اندازی کردیم که تاکنون بیش از 6 هزار نوجوان در تعدادی از فرهنگسراها مشغول شدند و این اقدام ادامه دارد.
اردوهای همگردی ویژه مدارس را در این حوزه آماده کردیم؛ به اضافه اینکه در برخی از فضاهای ما، این کار به عنوان وظیفه ذاتی آنهاست به عنوان مثال در باغ کتاب در کنار فروش کتاب، خدماتی که در حوزه نوجوانان و پردیس های فکری داده می شود، متناسب با همین امر طراحی شده است.

با توجه به اقداماتی که تاکنون انجام دادید، تا چه میزان به هدف خود رسیدید؟

هر مجموعه فرهنگی بضاعتی دارد و باید براساس آن بضاعت، تعدادی مخاطب را در مجموعه یا حوزه خود قرار دهد. ما در شهر تهران براساس بضاعتی که در اختیار داریم که بخشی از آن حوزه سخت افزاری است یعنی «مکانی» که در اختیار داریم و براساس «بودجه ای» که به ما تعلق می گیرد، برنامه ها و فعالیت ها را تعریف و اجرایی می کنیم.
اگر به افکار عمومی مراجعه کنیم در اوقات فراغت، آموزش های متناسب مردم و به طور کلی مباحثی که مرتبط با نشاط اجتماعی است، یکی از مراکز مورد توجه مردم فرهنگسراها و خانه های مردم هست و سالهاست که سازمان توفیق ارایه برنامه ها در این مکان ها را داشته است.

نهادهای متولی باید چه سیاست ها، راهبردها و اقداماتی برای افزایش نشاط اجتماعی در پیش بگیرند؟

مردم یک ذائقه ای دارند و شما هم به عنوان یک نهاد اجتماعی یا مجموعه و کانون فرهنگی اهدافی دارید. ما آنچه با دوستان و همکاران خود مطرح کردیم، این است که باید بتوانیم آنچه به عنوان نیاز واقعی مردم است را تأمین کنیم. مثلاً نیاز واقعی مردم این است که پدر و مادر با خانواده یا فرزندان با یکدیگر، ارتباط صمیمانه و نزدیکی داشته باشند و در واقع این کانون حفظ شود لذا طراحی برنامه های ما باید به گونه ای باشد که براساس اهداف و نیازهای حقیقی خود و نیازهای ظاهری مردم مثل اوقات فراغت، شاد بودن، با هم زیستن و تفریح با کمترین هزینه، تناسبی وجود داشته باشد و با ادغام نیاز واقعی و نیاز ظاهری مردم بتوانیم برنامه هایی که مورد ذائقه و توجه مردم هست را طراحی کنیم.
عملاً در هر برنامه فرهنگی توجه به نیاز واقعی مردم مثل صداقت، تعهد، نظم و… وجود دارد منتها شما باید بتوانید برنامه ها را به گونه ای طراحی کنید که ذائقه مردم را به آن سمت حرکت دهید تا بتوان با یک طراحی مناسب هر دو موضوع مورد توجه واقع شود.
به عبارت دیگر کار فرهنگی سه بخش دارد: محتوا، غالب و مخاطب.
فرهنگ ما از محتوای بسیار غنی برخوردار است و پر از معارف متکثر و متنوعی است که به درد اصلاح همه عالم می خورد. ما این مساله را در مبانی دینی و آدب و رسوم ملی شاهد هستیم. بنابراین باید بتوانیم براساس شناخت مخاطب خود و در یک غالب جذاب که مورد نیاز و ذائقه اوست، برنامه ها را طراحی کنیم و به مردم ارایه دهیم. اگر چنین شود، هم محتوا به هدف خودش خواهد رسید و هم نشاط اجتماعی و اقبال عمومی رخ می دهد و به یک برنامه موفق تبدیل می شود.

این برنامه ها با توجه به ذائقه مردم به روز می شود؟

بله. البته الان هم متنوع است و از اقوام و طوایف و سطح فکری و مادی مختلفی برخوردار است. با توجه به اینکه ما در هر منطقه ای یک مدیریت فرهنگی و هنری داریم، طراحی برنامه های ما به گونه ای است که براساس ذائقه مخاطب آن منطقه شکل بگیرد. برنامه هایی که به این موضوع یعنی ذائقه مخاطب توجه کردیم، مورد اقبال قرار گرفتند و موفق بودند.

چه تعریفی از ذائقه و نیاز مردم دارید؟
ذائقه هم نسبی است. کاری که در منطقه یک تهران می کنید با آنچه در منطقه 18 و 4 انجام می دهید، متفاوت است. ما یک سطح اشتراک مفهوم در میان شهروندان تهران داریم منتهی وقتی از یک نقطه تهران به نقطه دیگر حرکت می کنید، گویی از شهری به شهر دیگر رفتید و خیلی نمی توان تعریف واحدی داشت.
به عنوان مثال در برخی از نقاط تهران گسترش تالارهای مطالعه به شدت مورد نیاز است چون در این مناطق مردم در آپارتمان های کوچک تری زندگی می کنند و علاقه دارند در کنکور موفق باشند لذا احتیاج به تالار مطالعه دارند. اما در برخی از مناطق تهران اصلاً از تالار مطالعه استفاده نمی شود چون امکانات شخصی مناسبی دارند و احتیاجی به تالار مطالعه ندارند.

برای سازمان هایی که در این زمینه یعنی تحقق نشاط اجتماعی موفق نبودند، ایده و راهکاری دارید؟

ما نباید چرخ را از نو تولید کنیم. در بسیاری از مکان ها مردم حضور دارند و ما حضور نداریم. بهترین راه برای اینکه بتوانیم مفاهیم دقیق و مورد نیاز مردم را به آنها منتقل کنیم، آنجایی است که مردم حضور دارند. به عنوان مثال مجموعه های حوزه کتاب و کتاب خوانی داشتیم، کار کتابخوانی در کتابخانه بسیار خوب است و انجام می دهیم ولی بسیار از مردم در پارک هایی هستند که برای تفریح با خانواده می آیند و فقط لازم است که شما یک بار اینها را با کتاب آشنا کنید تا خودشان بعدها به کتابخانه مراجعه کنند.
ما کتابخانه اتوبوس هُدهُد یا کتابخانه سیار را راه اندازی کردیم که در مراکز پر تردد و پر تراکم مردم حضور پیدا می کردند و به منظور ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی مردم را با کتاب آشنا می کردند.
تأکید می کنم مهم ترین عنصر این است که آنجایی حضور داشته باشیم که مردم حضور دارند. امروز بیشتر مردم در شبکه های اجتماعی و فضاهای فراغتی حضور دارند و ما هم باید حضور داشته باشیم و متناسب با آن فضا برنامه ها را طراحی کنیم تا در نهایت انتقال مفهوم رخ دهد. اگر ما برای خود حصاری بسازیم و مخاطب هم خودمان باشیم، شاید برنامه ما خوب باشد، اما حتماً از اقبال، انتقال و مفاهمه برخوردار نیست.

انتهای پیام/