نظر کارشناس؛ جایگزین بهتری برای کنکور وجود ندارد
ابراهیم سحرخیز معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش، مخالف حذف کنکور است و می گوید هنوز جایگزین مناسبی برای آن، یافت نشده است. او بر این باور است که آموزش و پرورش از دو خصیصه عدالت و کیفیت آموزشی رنج می‌برد و با بودجه پایینی که برای آن در نظر گرفته شده، کیفیت‌بخشی ممکن نیست.
آقای سحرخیز! عملکرد آموزش و پرورش را چگونه ارزیابی می‌کنید، آیا سیستم آموزشی برابری در میان تمام اقشار ایجاد شده است؟
سهم بودجه آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت در یک مقطعی در دوران دفاع مقدس حدود ۱۷ درصد بود اما بعد از آن مقطع، سهم بودجه آموزش و پرورش بین ۵/۹ تا ۱۱ درصد متغیر بوده است. در کنار آن سهم آموزش و پرورش از تولید ناخالصی ملی حدود 2 تا 5/2 درصد است در حالی که این عدد در منطقه به 4 تا 5 درصد می‌رسد.
آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت سهم ناچیزی دارد، در دنیا 30 برابر بیشتر از آن چیزی که ما هزینه می‌کنیم برای آموزش و پرورش هزینه می‌شود، مضاف بر اینکه به اسم آموزش و پرورش رایگان 30 درصد هزینه‌های آموزش و پرورش از جیب مردم پرداخت می‌شود. آن چیزی که مردم از سبد هزینه خانوار خود برای آموزش و پرورش هزینه می‌کنند گاهی یک به 50 است یعنی بعضی از دهک‌های درآمدی کشور 50 برابر بیشتر از طبقات دیگر خرج آموزش و پرورش می‌کنند.
بودجه آموزش و پرورش صرف دستمزد معلمان می‌شود در حالی که میانگین دریافت معلمین نسبت به تمامی کارمندان پایین‌تر است و معلمین از این موضوع ناراضی هستند. سهمی که صرف حقوق می‌شود حدود 98 درصد است و طبیعتاً با 2 درصد باقی‌مانده کیفیت‌بخشی در آموزش و پرورش اتفاق نمی‌افتد. آموزش و پرورش از دو خصیصه عدالت و کیفیت آموزشی رنج می‌برد.
با توجه به سطح پایین کیفیت آموزشی در برخی از مدارس دولتی آیا می‌توان گفت دانش آموزان تحصیل کرده در این مدارس مغلوب بی‌عدالتی آموزشی هستند؟
متأسفانه در مدارس دولتی کیفیت پایین است. میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در یک امتحان تقریباً استانداری مانند امتحان نهایی پایه دوازدهم زیر دوازده است. اگر شاخص را امتحانات بین‌المللی تیمز و پرلز قرار بدهیم، آخرین عدد در پرلز نشان می‌دهد 44 درصد دانش آموزان دوره ابتدایی سواد خواندن و نوشتن ندارند که عمده آن‌ها در مدارس دولتی هستند در آزمون تیمز هم وضعیت خوبی نداریم.
دو آزمون جهانی تیمز و پرلز در دو حوزه ریاضیات، خواندن و نوشتن هر ساله میان کشورهای مختلفی برگزار می‌شود. آزمون‌هایی که به نوعی به ما نشان می‌دهد دانش‌آموزان هر کشور چقدر در درک مسائل آموزشی موفق بوده‌اند.
مدارس را توسط دهک درآمدی جامعه طبقه‌بندی و دانش آموزان را بر اساس معدل و هوش از یکدیگر جدا کردیم، هر دانش‌آموز که معدل بالایی دارد را به مدارس غیردولتی سرآمد فرستادیم یا اگر یک مقدار درآمد خانواده آن دانش‌آموز پایین‌تر بود به مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی فرستاده شدند.
برخی مدارس هم به ظاهر دولتی هستند مانند سمپاد که پول بگیرند و باز هم دانش آموزان آن را طبقات مرفه تشکیل می‌دهند. در یک مدرسه روستایی یا حاشیه شهری که یک دبیر همه‌فن‌حریف دارد که همه درس‌ها را تدریس می‌کند و به خاطر اضافه‌کار ادبیات و دینی نیز درس می‌دهد نمی‌توان توقع داشت دانش‌آموز آن مدرسه رتبه برتر دانشگاه شود.
متأسفانه معلم متخصص به مدارس دولتی ندادیم و تراکم کلاس‌ها بالا است حتی برخی از کلاس‌ها به مرز 40 نفر نیز رسیده است، همچنین گرفتاری‌های معیشتی خانواده‌ها را نگران کرده، برخی خانواده هزینه تأمین محتاج اولیه خود را ندارد دیگر چه برسد به هزینه‌های بسیار زیاد کنکور، البته بیکاری گسترده تحصیل کرده‌ها هم باعث می‌شود بچه‌ها نسبت به دانشگاه دل‌زده بشوند.
به نظر شما کنکور مجری عدالت است یا عامل تبعیض؟ و آیا امکان حذف آن وجود دارد؟
من از مخالفین حذف کنکور هستم چون جایگزین بهتری وجود ندارد، کنکور با همه بدی‌هایی که دارد فعلاً قابل‌تحمل است. تا زمانی که معلم خوب استخدام نشود، کلاس‌ها به حد نرمال نرسد و تجهیزات آموزشی مناسب تهیه نشود، صحبت از عدالت آموزشی فقط یک شعار است.
سهم رتبه‌های برتر در کنکور چیزی حدود 66 درصد برای مدارس غیردولتی، سمپاد و نمونه دولتی است، رتبه‌های برتر غالباً متعلق به طبقات بالای جامعه هستند چون به نوعی تقویت شده‌اند و دوپینگ کرده‌اند تا بتوانند در رتبه کنکور خوب کسب کنند و پیام نور و رشته‌های که صندلی خالی دارد به بچه‌های مدارس عادی می‌رسد. کسب رتبه‌های برتر کنکور مستلزم یکسری فعالیت‌هایی به اصطلاح فوق‌برنامه است.
سازمان سنجش و وزارت علوم در مورد سهمیه‌ها شفاف‌سازی نکرده است بنابراین نمی‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد اما گاهی بعضی از امتیازات در راستای عدالت آموزشی نیستند. اگر مناطق محروم و نا برخوردار کشور سهمیه‌ای داشته باشند شاید در این رقابت نفس‌گیر حداقل یک انگیزه پیدا کنند.
با گفت وگوشونده در اینجا، بیشتر آشنا شوید
(نظرات مطرح شده در گفت وگو، دیدگاه توداک نیست و صرفا برای تضارب آرا، بازتاب داده شده است)
تولید شده در تحریریه toudak.ir
ارسال دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : 0