سازمان‌های مرتبط با موضوع حجاب باید محاکمه شوند؛ نظر یک جامعه‌شناس

بنابراین می باید که عملکرد این دستگاه ها با توجه به وظایفی که داشته اند و بودجه هایی دریافت کرده اند، بررسی و ارزیابی شود. شاید از این طریق، کلاف هزار پیچ حجاب در کشور، از دایره ابهام به درآید و شرایط مشخصی را تجربه کند. توران ولی مراد جامعه شناس در این باره معتقد است باید با دستگاه های مرتبط با موضوع حجاب، برخورد جدی شود.

خانم ولی مراد! برخورد نظام با کشف حجاب چه باید باشد؟

سال 58 که مردم رای دادند و نظام جمهوری اسلامی را خواستند حجاب در حوزه زنان و اسلامیت پیشانی داستان بود. یعنی خود مردم خواستند که جامعه اسلامی باشد و مردم نظام را با رای خود مامور و موظف کردند که هم چهارچوب حفظ شود و هم در راستای ماموریت های محول فعال باشد. خود مردم حجاب را از سال 58 رعایت کردند چون دستور اسلام بود. در دهه 60 تکلیف روشن بود و زنان بچه هایشان را به جبهه فرستادند و همه پای نظام جمهوری اسلامی ایستادند.

اشکال این است که در دهه های بعد از زمانی که قانون حجاب را نوشتند نظام در انجام چیزی که برای آن موظف بوده است کوتاهی کرده است. مثلا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه کارهایی را باید می کرده و جلوی چه کارهایی را باید می گرفته است؟ سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت کشور، آموزش و پرورش، آموزش عالی همه دستگاه هایی هستند که در این حوزه مسئولیت داشتند. دولت در تمامی بخش ها و معاونت زنان در جایگاه ستادی که باید دستگاه ها را در حوزه زنان موظف می کرده که کارهایی را انجام داده و جلوی کارهایی را بگیرند در دهه های گذشته چه کرده است؟

این موضوع بحث امسال و پارسال نیست و سی سال است که کوتاهی هایی صورت گرفته است. به نظرم دستگاه ها باید محاکمه شوند یعنی برای ترک فعلشان باید پاسخگو باشند اما چه کسانی آنان را صدا می کنند که پاسخگو باشند؟ پشت پرده که به درد نمی خورد. در حوزه زنان، اسلام مجموعه ای منسجم است که با انقلاب اسلامی روی صحنه آمده است. جامعه دیده است که این مجموعه با آن انسجامی که قرار بود کار نمی کند.

یک جوان بیست یا سی ساله باید می دیده که با نگرش انقلاب اسلامی نسبت به زن ، زن  تصمیم گیر، تصمیم ساز و انتخاب گر معرفی شده است و با انقلاب این هویت از زن به صحنه آمد اما این هویت باید در همه ابعاد می بود در حالی که قوانین خانواده و درون آن دست نخورده است؛ یعنی نگاهی متحجری که همراستا با نگاه انقلاب اسلامی نیست در جریان است و این نگاه قدرت دارد. در نتیجه مجلس و دولت با این نگاه حرکت نمی کنند و صدمه آن را جامعه می خورد.

در نتیجه اولین کاری که باید انجام شود این است که چشم انداز نظام متناسب با نگرش انقلاب اسلامی به زن عوض شود. برخی از انقلاب اسلامی بهره برده اند و بر سر سفره ها نشسته اند و خود را پرچم دار نظام کرده اند ولی با نگاه انقلاب اسلامی به زن همراستا نیستند و اجازه نمی دهند که مجلس و دولت و مراکز آموزشی و پژوهشی همراستا با نگاه انقلاب اسلامی همراه شوند. در نگاه انقلاب اسلامی به زن، زن تصمیم گیر است و انتخاب گر اما امروز در خانواده این گونه نیست. ازدواج برای زن باقوانینی که امروز وجود دارد همانند زندان است. بعد می گویند که آرامش خانواده با زن است ولی زنی که خود آرامش روحی و روانی و پایگاه انسانی ندارد و در خانواده به چشم صغیری که محتاج به قیم است به او نگاه می شود کجا می تواند منبع آرامش باشد؟

معاونت امور زنان ریاست جمهوری باید لوایحی را برای بهبود این وضعیت زنان تهیه کنند که دهه هاست نکرده و نمی کنند. در نتیجه موضوع برخورد نظام با حجاب زنان موضوعی تک بعدی نیست. زن را باید در همه ابعادی که انقلاب اسلامی برایش تعریف کرده است دید تا این مشکلات ذهنی، روحی حل شود.

امروز ازدواج مسدود شده و دختران مهریه های بالایی را می خواهند تا خلاهای قانونی و عدم امنیت اقتصادی شان را رفع کنند. راهکار فوری جواب نمی دهد هرچند این موضوع حد یقف ندارد و نمی تواند یله و رها باشد یعنی امروز روسری شان را برمی دارند و ماه های بعد نمی دانید به کجا خواهد رسید کمااینکه در خارج از کشور تعیین کرده اندکه آخرش کجاست. در عین حال که باید دخالتی باشد که این موضوع گسترش پیدا نکند ولی باید اساسی تر و ریشه ای تر به موضوع نگاه شود.

به نظر شما، در صورت اتخاذ سیاست قهری/تسامحی رفتار بعدی قشر کشف حجاب کننده چه خواهد بود؟

باید به گونه ای برنامه ریزی شود که جلوی این موضوع گرفته شود؛ جوانان 17 و 18 ساله و بالاتر نگاه نکنند که این گونه ادامه دهند و نشان داده شود که نظام نسبت به این موضوع بی تفاوت نیست. باید موضوع الزام و التزام به قانون در جای خودش باشد مانند زمانی که داروخانه ای به دلیل بی حجابی همه کارکنانش پلمپ می شود.

در نتیجه یک برنامه ریزی بلندمدت نیاز است. باید مسائل با داده کاوی و کار کارشناسی بررسی شود و نه با نگاه ژورنالیستی . پشتوانه کار باید کاری مطالعاتی و تحقیقاتی باشد. برنامه ریزی بلند مدت، میان مدت، و کوتاه مدت و همه جانبه نیاز است. نمی شود نگاه صرفا قهری باشد.

قانون موضوعی الزام آور است مجلس باید تکلیفش را با این قضیه روشن سازد. دائما از افراد می شنویم. مجلس باید به وسط صحنه بیاید و تکلیفش را روشن سازد. اما برنامه نباید تک بعدی باشد. برخی برنامه ها باید جلوی گسترش این موضوع را بگیرد. باید از سوی قوه قضاییه برخوردهایی صورت گیرد از سوی دیگر نباید ریشه ها نادیده گرفته شود.

با گفت وگوشونده در اینجا، بیشتر آشنا شوید

(نظرات مطرح شده در گفت وگو، دیدگاه توداک نیست و صرفا برای تضارب آرا، بازتاب داده شده است)

تولید شده در تحریریه toudak.ir