معضل مدیریت؛ «شرط لازم برای اینکه ما به سمت انتخاب مدیر لایق برویم این است که جانشین‌پروری کنیم»

درباره این موضوع با محسن حاج محمدی مشاور مدیرعامل و مدیر فن آوری و دانش بنیان هلدینگ تدکو سازمان تامین اجتماعی به گفت وگو نشستیم.

آقای حاج محمدی! به نظر شما چه معیارهای عینی و مهمی باید در انتخاب مدیران دستگاه‌های دولتی و شبه دولتی مدنظر قرار گیرد؟

در موضوع انتخاب مدیر کارآمد و شایسته می‌توانیم چند ویژگی را نام ببریم که یکی از آنها قطعا جوان گرایی است که البته باید همراه با تخصص و تجربه باشد البته وقتی می‌گوییم تجربه به این معنا نیست که جوان 30 سال کار کرده باشد فقط کافیست جوان از تخصص خود به خوبی استفاده کند تا بتواند توانایی مدیریت کارآمد را به دست بیاورد. شرط لازم برای اینکه ما به سمت انتخاب مدیر لایق برویم این است که جانشین پروری کنیم اما متاسفانه در کشور ما به آن پرداخته نشده درحالی که در دنیا از 70 سال پیش روی این موضوع کار می‌شود. مدیران در کشور ما دلبسته به میز مدیریت خود هستند و برای اینکه پست مدیریتی خود را حفظ کنند حاضر نیستند سراغ جانشین پروری بروند و موجب رشد نفراتی که با آنها کار می‌کنند شوند. یک مدیر علاوه براینکه باید به فکر پیشرفت خود باشد باید نفر بعدی را برای میز مدیریت خودش آماده کند لذا این مسئله باید در نظام آموزش کشور جا بیفتد.

ایراد مدیران فعلی دستگاه‌ها چیست که باعث شده یک فرد متخصص و جوان از آنها عقب بیفتد؟

تجربه، تخصص و جوان گرایی از مهم ترین موضوعاتی است که باید یک مدیر داشته باشد اما الان بسیاری از افراد جای خود نیستند بیشتر دنبال این هستند به جای اینکه خدمت کنند یک جایگاه مدیریتی داشته باشند و احساس می‌کنند همین که مدیر هستند کافیست درحالی که اینطور نیست ما باید حتما سر جای خود بنشینیم در این صورت است که می‌توانیم از تخصص خود درست استفاده کنیم اما اکثر مدیران به فکر پست خود هستند و دنبال این هستند یک میز مدیریتی را به خدمت خود دربیاروند درحالی که اگر بخواهیم کشورمان پیشرفت کند باید خودمان را در اختیار آن قرار دهیم.

ویژگی‌های یک مدیر کارآمد و لایق چیست؟

مدیریت ترکیب مناسبی از علم، فن و هنر است. اگر بخواهیم در یک حوزه مدیریت داشته باشیم اول باید علم آن را کسب کنیم در آن حوزه دروس تخصصی و دانشگاهی را مطالعه کنیم چرا که الان دنیا به سمت آکادمیک شدن می‌رود سپس باید در آن حوزه تخصصی تجربه به دست بیاوریم که در طی دوران کاری تجربه به دست می‌آید و بعد از چندسال می‌توانیم ابعاد مختلف تخصص خود را تشخیص دهیم و فن را در حوزه مدیریت اجرا کنیم. هنر در مدیریت هم به سلیقه مدیریتی بازمی‌گردد اگر مدیری تمام شرایط بالا را داشته باشد به مرور زمان به پختگی می‌رسد و می‌تواند بهترین تصمیم‌ها را در بهترین زمان برای سازمان خود بگیرد. یکی از موضوعات مهم در حوزه اعمال مدیریت در کشور ما این است که در کنار تخصص، تجربه و جوان گرایی فرد مدیر باید تشخیص صحیح دهد در چه زمانی چه کاری را باید انجام دهد مثلا در یک شرکت باموضوع کسب و کار وقتی مدیر باید به خوبی بداند چه زمانی قیمت‌ها را بالا ببرد، چه زمانی متناسب کند و چه زمانی آن را کاهش دهد و سود سهام پرداخت کند تا سهامداران جذب بازار شوند و سهام خود را نفروشند در حوزه اداری هم فرد مدیر باید بداند چه زمانی  چه کاری را انجام دهد تا کارها عقب نیفتد و کارمندان ناراضی نباشند درواقع در این صورت است که می‌توانیم سازمان را همیشه پویا و کارآمد مدیریت کنیم. اگر بخواهم در یک جمله بگویم شاه کلید حوزه مدیریت در کشور ما تشخیص درست وظایفی است که برعهده مدیر قرار می‌گیرد.

واقعیت این است که ما در سطح مختلف مدیریتی مدیرانی را می‌بینیم که از سن بازنشستگی آنها هم گذشته اما همچنان سرکار هستند مثلا وقتی به اعضای هیات مدیره یک سازمان نگاه می‌کنیم، می‌بینیم اعضای آن از افراد سن بالا هستند و کمتر جوانی به چشم می‌خورد. همه اینها باعث شده جوانان پشت خط بمانند. یک مدیر جوان باید ابتدا در کنار تخصص خود پختگی هم به دست بیاورد.

استفاده از جوانان صرفا به این معنا نیست هر فرد جوانی را به کار بگیریم اتفاقا درحال حاضر بعضی از جوانان هستند که تحصیلات دانشگاهی خوبی دارند اما چون نمی‌توانند تخصص و تجربه را بایکدیگر آمیخته کنند در تصمیم گیری‌ها و تشخیص درست و غلط دچار مشکل می‌شوند بنابراین لازم است مدیر جوانان در کنار افراد باتجربه نه سالمند قرار بگیرد افراد سالمند هم باید نظر مشورتی دهند نه اینکه به عنوان فرد موثر در حوزه اجرا قرار گیرند به عبارتی کارهای اجرایی باید در اختیار جوانان قرار گیرد. داشتن یک مدرک از دانشگاه و ورود به سطح مدیریتی نمی تواند لازمه مدیر خلاق باشد، مدیر خلاق باید همه ارکانی را که نام بردم داشته باشد.

با گفت وگوشونده در اینجا، بیشتر آشنا شوید

(نظرات مطرح شده در گفت وگو، دیدگاه توداک نیست و صرفا برای تضارب آرا، بازتاب داده شده است)

تولید شده در تحریریه toudak.ir