صندلی‌های پرماجرا؛ «کنکور باعث بی‌عدالتی شده است»
مهدی نوید ادهم دبیرکل سابق شورای عالی آموزش و پرورش و رئیس کمیسیون مدرسه‌یاری معتقد است کنکور شایستگی کافی برای سنجش دانش آموزان را ندارد اما متأسفانه تبدیل به ملاک موفقیت یا عدم موفقیت افراد شده است.
آقای نویدادهم! تعریف شما از عدالت آموزشی چیست؟
عدالت آموزشی یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در نظام‌های آموزشی است. هر مکتبی در این خصوص تعریف خاص خود را دارد اما تعریفی که تقریباً همگان روی آن توافق نظر دارند، فراهم آوردن زمینه دسترسی همه به آموزش و پرورش با کیفیت است یعنی اگر بتوان زمینه استفاده همه دانش آموزان یا کودکان و نوجوانان لازم التعلیم را به آموزش و پرورش با کیفیت فراهم کنیم به بحث عدالت آموزشی پرداختیم.
نقطه مقابل عدالت آموزشی، بی‌عدالتی است که تجلی عینی آن در این است که عده‌ای از بچه‌ها به دلایل مختلف از قبیل بعد مکانی یا شرایط اقتصادی به مدرسه دسترسی ندارند یا اینکه در مدرسه آموزش با کیفیت کسب نمی‌کند. عدالت آموزشی باید زمینه دسترسی همه افراد لازم التعلیم را به منابع و فرصت‌های برابر یادگیری فراهم بیاورد.
آیا در جامعه همه شانس برابری برای رسیدن به دانشگاه‌های برتر در کشور را دارند؟
در بحث عدالت آموزشی همه افراد از خانواده‌های دهک‌های بالا جامعه و در دهک‌های پایین، افراد ساکن در شهر و روستاها باید از شرایط برابر و مناسب آموزشی برخوردار باشند تا عدالت فراهم شود، متأسفانه در حال حاضر این شرایط به دلایل مختلف در کشور به صورت کامل مهیا نیست و این موضوع تبدیل به یکی از نقص‌ها و کاستی‌های نظام آموزشی کشور شده است.
به نظر شما کنکور عدالت آموزشی را به مخاطره انداخته است؟
کنکور متأسفانه به عنوان یک شاخص مطرح در جامعه است هرچند که من معتقد هستم این شاخص برای تصویر کشیدن فعالیت‌های نظام آموزشی و دانش آموزان بایسته و کافی نیست اما در حال حاضر به عنوان یک شاخص اصلی خود را بر جامعه ما تحمیل کرده است. به واسطه کنکور مدرسه‌ای موفق است که قبولی بیشتر در کنکور را داشته باشد و دانش آموزی موفق محسوب می‌شود که توانسته در کنکور رتبه برتر را کسب کند و حتی نظام آموزشی برتر در سطح منطقه و استان هم نظامی است که بتواند قبولی بیشتر در کنکور را داشته باشد هرچند که می دانیم کنکور به دلایل مختلف شایستگی لازم را ندارد که بتواند ملاک قضاوت در مورد موفقیت یا عدم موفقیت افراد باشد.
بر خلاف ادعای مدافعان کنکور که مطرح می‌کنند این بستر زمینه بسط عدالت آموزشی خواهد شد، کنکور باعث بی‌عدالتی شده است، درست است که امتحان واحدی است که در سطح کشور گرفته می‌شود اما دانش آموزان با توانمندی‌ها و شرایط برابر در آن شرکت نمی‌کنند.
دانش‌آموزی که در منطقه برخوردار تهران زندگی کرده و در مدرسه خوب تحصیل کرده و کلاس‌های تقویتی و جبرانی فراوان با پرداخت شهریه‌های بالا برای آن فراهم شده است و همچنین پیش از کنکور آزمون‌های متعدد شرکت کرده با دانش‌آموزی که به هیچ‌کدام از این‌ها دسترسی نداشته اصلاً برابر نیستند ولی هر دو باید در یک امتحان شرکت کنند، این موضوع جدا از آسیب‌های فرهنگی، اجتماعی و روانی که به وجود می‌آورد کاملاً ضد عدالت است.
آیا وجود مدارس خاص و غیرانتفاعی به بی‌عدالتی آموزشی دامن زده است؟
یکسری مدارس غیرانتفاعی در شهر دایر شده که بیشتر افرادی با تمکن مالی در آن می‌توانند تحصیل کنند اما در کنار آن مدارس عام‌المنفعه هم داریم که خیرین ساختند و خدمات خیلی خوبی ارائه می‌دهند و در بعضی از مدارس دولتی نیز معلمینی حضور دارند که خدمات بسیار خوب آموزشی را به دانش آموزان ارائه می‌دهند. نیاز است شاخص‌های ارزیابی دقیقی بر عملکرد مدارس و معلمین در نظر گرفته بشود.
با توجه به تفاوت‌هایی که امروزه در جامعه وجود دارد معتقد هستم دولت در سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش به شاخص‌های عدالت آموزشی باید توجه بیشتری داشته باشد، خوشبختانه در وزارت آموزش و پرورش بر اساس 20 شاخص عدالت آموزشی تمام استان‌ها و مناطق کشور سنجیده و رتبه‌بندی شده‌اند که کاملاً برای سیاست‌گذاران مشخص است که کدام مناطق و شهرستان‌ها از امتیازات بالایی بر اساس ساخص برخوردار هستند.
توزیع منابع در اختیار سیاست‌گذاران باید با توجه به شاخص‌ها و عادلانه صورت بگیرد، در سیستم غیردولتی نیز باید زمینه حضور مردم و بهره‌مندی از مشارکت حداکثری در صحن آموزش و پرورش را فراهم کرد.
با گفت وگوشونده در اینجا، بیشتر آشنا شوید
(نظرات مطرح شده در گفت وگو، دیدگاه توداک نیست و صرفا برای تضارب آرا، بازتاب داده شده است)
تولید شده در تحریریه toudak.ir
ارسال دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : 0